2025, Michnej-Zakrzewski, Wiktor, Mendyk, Łukasz, Molińska-Glura, Marta, Mocek-Płóciniak, Agnieszka

2025, Michnej-Zakrzewski, Wiktor, Mendyk, Łukasz, Molińska-Glura, Marta, Mocek-Płóciniak, Agnieszka

Dynamiczny rozwój cywilizacyjny i wzrost ilości odpadów komunalnych w Polsce wymusiły konieczność efektywnego zarządzania składowiskami odpadów oraz ich rekultywacji. W artykule przeanalizowano wpływ wystawy stoków, położenia na stoku i czasu jaki upłynął od zakończenia rekultywacji na wybrane właściwości fizykochemiczne powierzchniowych poziomów glebowych na zrekultywowanym składowisku w miejscowości Czmoń, w województwie wielkopolskim. Badania obejmowały analizy gleby w warstwach powierzchniowej (0–10 cm) i podpowierzchniowej (10–20 cm) w różnych częściach składowiska. Oznaczono między innymi uziarnienie, odczyn, zawartość węgla organicznego (TOC) i węglanu wapnia (CaCO₃) oraz pojemność sorpcyjną gleby (CEC). Na podstawie analizy statystycznej uzyskanych wyników, stwierdzono, że wymienione czynniki wpłynęły na zróżnicowanie właściwości gleby w zależności od wieku składowiska i orientacji stoków. Zgodnie z oczekiwaniami uziarnienie badanych gleb był związane bezpośrednio z działaniami rekultywacyjnymi. Gleby w obrębie nowej części składowiska charakteryzowały się wyższymi wartościami pH, CEC i zawartością CaCO₃. Gleby w obrębie starszej części składowiska cechowały się szerszym stosunkiem C/N. Stwierdzono także zależność pomiędzy ekspozycją badanych stoków (N - S), a wybranymi właściwościami gleb. Badania te podkreślają znaczenie dobrze zaprojektowanych działań rekultywacyjnych, które pozwalają na spełnienie funkcji biologicznej gleby utworzonej na tego typu składowiskach oraz ograniczenie negatywnego wpływu na środowisko. Badania te stanowią istotny wkład w rozwój wiedzy na temat długoterminowych efektów rekultywacji składowisk odpadów.