The occurrence of organic soils in the Middle Noteć River Valley, Poland – comparison of the current state with the divisions on the soil-agricultural map
2024, Kaczmarek, Tomasz, Spychalski, Waldemar, Glina, Bartłomiej
Mapy glebowo-rolnicze tworzone od połowy lat 60. do 80. XX wieku stanowią bardzo cenne źródło danych o przydatności a także o przestrzennym zróżnicowaniu gleb użytkowanych rolniczo w Polsce. Jednak w wyniku intensywnego wykorzystania torfowisk niskich na przełomie lat 50. i 70. ubiegłego wieku głównie na cele rolnicze, mapy glebowo-rolnicze mogły stracić na aktualności na niektórych obszarach. Odwadnianie terenów torfowiskowych wpływa negatywnie na właściwości fizyczne, chemiczne i biologiczne gleb organicznych głównie ze względu na zmniejszenie wilgotności wierzchnich poziomów genetycznych, a także wzrostu natlenienia tych warstw gleby co przede wszystkim przyczynia się do zapoczątkowania procesu murszenia. W ekstremalnych przypadkach może nawet dojść do całkowitego zaniku gleb torfowiskowych. Badania w niniejszej pracy przeprowadzono na wybranych terenach rolniczo użytkowanych torfowiskach niskich, położonych w Dolinie Środkowej Noteci, która jest jednym z największych kompleksów torfowisk niskich w Polsce. Celem niniejszej pracy była weryfikacja aktualności występowania gleb organicznych na wybranym obszarze Doliny Środkowej Noteci na podstawie wykonanych profili glebowych, w porównaniu z mapą glebowo-rolniczą. Porównanie aktualnego stanu pokrywy glebowej z danymi zawartymi na mapach glebowo-rolniczych dla obszaru badań, wykazało istotne zmiany w typologii gleb występujących w obrębie analizowanych konturów, które są efektem użytkowania rolniczego (głównie użytków zielonych) w analizowanej części Doliny Środkowej Noteci w ostatnich 50–60 latach.