Uwarunkowania i efekty pomocy rozwojowej dla sektora rolnego w krajach Afryki, Karaibów i Pacyfiku - AKP

Głównym celem projektu jest kwantyfikacja i ocena alokacji środków pomocy rozwojowej dla sektora rolnego pomiędzy kraje AKP przy wykorzystaniu modelu optymalizacyjnego. Kraje rozwijające się stanowią jedną z największych pod względem liczby krajów oraz kluczową pod względem potencjału rozwojowego grupę krajów na świecie. W projekcie szczegółowej analizie zostanie poddana grupa Państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku (AKP), wchodząca w skład krajów rozwijających się, która od ponad 40 lat ściśle współpracuje z Unią Europejską i jest bardzo zróżnicowana pod katem potencjału. W przypadku tej grupy krajów na szczególną uwagę zasługuje sektor rolny, a przede wszystkim rolnictwo, które charakteryzuje się stosunkowo wysokim udziałem w PKB (% PKB), często oscylującym na poziomie powyżej 20% oraz wysokim (średnio 40%) udziałem osób zatrudnionych (w ogóle zatrudnionych), co wskazuje na jego istotne znaczenie w gospodarce narodowej. W porównaniu z krajami wysokorozwiniętymi jest to jednak sektor niewydolny i nieproduktywny. Wzrost produktywności sektora rolnego w krajach rozwijających się wymaga wsparcia z zakresu polityki rolnej, na które wiele z tych krajów nie może sobie pozwolić. Najczęściej odpowiedzią na problemy i potrzeby krajów rozwijających się jest pomoc krajów rozwiniętych w różnych formach. Ze wstępnej analizy wynika, iż kraje rozwijające się w tym również kraje AKP w największym stopniu korzystają z pomocy w ramach Oficjalnej Pomocy Rozwojowej (ODA), przekazywanej z Komitetu Pomocy Rozwojowej (DAC). Ponadto, ponieważ sektorowa pomoc rozwojowa (ODA) jest przydzielana w ramach poszczególnych elementów (np. polityka i zarządzanie administracyjne, rozwój rolnictwa, zasoby gruntów rolnych, rolnicze zasoby wodne, nakłady rolnicze, produkcja roślin spożywczych itd.), planuje się również badanie efektywności wsparcia w odniesieniu do poszczególnych jej składowych. Możliwe będzie zatem określenie który rodzaj wsparcia jest najbardziej i najmniej efektywny (tzn. wpływający na wzrost produktywności w sektorze).
Główną metodą zaproponowaną w projekcie, mającą posłużyć ocenie alokacji pomocy rozwojowej dla sektora rolnego w krajach AKP, jest liniowy model optymalizacyjny. Ponadto, w pracy planuje się wykorzystać analizę korelacji oraz regresji wielorakiej. Celem analizy korelacji będzie określenie zależności pomiędzy wielkością pomocy a jej efektami – wskaźnikami produktywności w rolnictwie (w ujęciu różnych elementów pomocy). Natomiast model regresji wielorakiej posłuży do oceny wpływu cech gospodarek na wskaźniki produktywności rolnictwa, pozwalając na poznanie czynników determinujących poziom pozyskania i efektywnego wykorzystania środków w ramach Oficjalnej Pomocy Rozwojowej dla sektora rolnego w krajach AKP.
Rezultatem projektu będzie ocena ukierunkowania pomocy rozwojowej dla sektora rolnego w grupie krajów AKP. Niezbędnym elementem badań będzie określenie wpływu pomocy rozwojowej dla sektora rolnego na zmiany wskaźników produktywności rolnictwa w tych krajach oraz wyznaczenie cech gospodarek krajów AKP, które pozytywnie wpływają na efektywność korzystania z pomocy rozwojowej (mierzonej jako wzrost wskaźników produktywności w sektorze rolnym).
Ponadto odpowiednio skonstruowany model optymalizacyjny może mieć istotne walory użytkowe, gdyż umożliwia nie tylko ocenę już dokonanej alokacji, ale również analizę różnych wariantów alokacji i realokacji środków tej pomocy. Wyniki przeprowadzonego badania będą swoistym sygnałem dla krajów rozwijających w jakim kierunku powinna iść ich polityka, zarówno wewnętrzna, jak i zagraniczna.