Identyfikacja i ograniczanie zagrożeń związanych z występowaniem drzew przydrożnych w pasie drogi wojewódzkiej nr 387 w Parku Narodowym Gór Stołowych
Type
Journal article
Language
Polish
Date issued
2024
Author
Gorczycka, Iza
Faculty
Wydział Leśny i Technologii Drewna
PBN discipline
forestry
Journal
Acta Scientiarum Polonorum Silvarum Colendarum Ratio et Industria Lignaria
ISSN
1644-0722
Volume
23
Number
3
Pages from-to
117-140
Abstract (PL)
Wstęp. Praca poświęcona jest ocenie stanu zagrożenia związanego z występowaniem drzew przydrożnych rosnących w skrajni drogi wojewódzkiej nr 387, na odcinku przebiegającym przez Park Narodowy Gór Stołowych (PNGS). Materiał i metody. Badania prowadzono na odcinku drogi o łącznej długości 17,7 km, od Radkowa (pikietaż 14+800) do Kudowy-Zdroju (pikietaż 32+500). Wykonano inwentaryzację terenową, podczas której oceniano drzewa przydrożne, biorąc pod uwagę takie symptomy złego stanu zdrowotnego drzewa, jak: obecność obumierających i obumarłych gałęzi w koronie drzew, co mogło skutkować ich odłamaniem, występowanie spróchniałych fragmentów w konstrukcji pnia oraz objawy rozkładu systemu korzeniowego. W celu zdiagnozowania stopnia zagrożenia, które mogą stanowić inwentaryzowane drzewa przydrożne, zastosowano pięciostopniową skalę oceny. Przeanalizowano także dokumentację urzędową związaną z oceną stanu drzew przydrożnych oraz stwarzanym przez nie zagrożeniem w latach minionych, w okresie od 2018 r. do 2022 r.
Podstawę tej analizy stanowiły wnioski o pozwolenie na wycinkę drzew udostępnione przez zarządcę drogi – Dolnośląską Służbę Dróg i Kolei we Wrocławiu.
Wyniki. Zinwentaryzowana w 2022 r. liczba problematycznych drzew na badanym odcinku drogi nr 387 wyniosła 91 sztuk, co stanowiło ok. 12% wszystkich drzew (750 szt.) rosnących w pasie ww. drogi, w tym głównie z gatunku klon zwyczajny, klon jawor i jesion wyniosły. Blisko połowa drzew wykazujących symptomy mogące generować problemy dla uczestników ruchu na drodze uzyskała oceny 3, 4 lub 5, oznaczające największe zagrożenie, w tym wskazano 29 drzew całkowicie obumarłych, a w sumie 47 nadających się do usunięcia. Z dokumentacji Dolnośląskiej Służby Dróg i Kolei we Wrocławiu wynikało, że wśród
170 drzew zagrażających bezpieczeństwu uczestników ruchu drogowego wnioskowanych do usunięcia w latach 2018–2022 dominowały drzewa dwóch gatunków: klon zwyczajny (55%) oraz jesion wyniosły (42%). Wnioski. Główną przyczyną zagrożenia były gałęzie i konary znajdujące się bezpośrednio nad drogą oraz drzewa martwe. Obumieranie drzew w większości przypadków miało związek z uszkodzeniami mechanicznymi pni spowodowanymi przez pojazdy, czego przyczyną był okresowo intensywny ruch samochodowy i turystyczny. Drzewa obumarłe i obumierające należy wyciąć. Nowe nasadzenia w pasie drogi można rozważyć ewentualnie wraz z zaprojektowaniem inżynieryjnych sposobów ich ochrony (np. odpowiednie bariery ochronne) lub wykonaniem specjalnego projektu godzącego nasadzenia z możliwością parkowania samochodów. Należy rozpatrzeć możliwość odsunięcia nowo sadzonych drzew od krawędzi jezdni, najlepiej
za zewnętrzną skarpą rowu przydrożnego. Ochronie terenu w pasie drogowym sprzyja ograniczenie ruchu samochodowego na terenie PNGS i rozbudowa transportu publicznego w celach turystycznych.
Podstawę tej analizy stanowiły wnioski o pozwolenie na wycinkę drzew udostępnione przez zarządcę drogi – Dolnośląską Służbę Dróg i Kolei we Wrocławiu.
Wyniki. Zinwentaryzowana w 2022 r. liczba problematycznych drzew na badanym odcinku drogi nr 387 wyniosła 91 sztuk, co stanowiło ok. 12% wszystkich drzew (750 szt.) rosnących w pasie ww. drogi, w tym głównie z gatunku klon zwyczajny, klon jawor i jesion wyniosły. Blisko połowa drzew wykazujących symptomy mogące generować problemy dla uczestników ruchu na drodze uzyskała oceny 3, 4 lub 5, oznaczające największe zagrożenie, w tym wskazano 29 drzew całkowicie obumarłych, a w sumie 47 nadających się do usunięcia. Z dokumentacji Dolnośląskiej Służby Dróg i Kolei we Wrocławiu wynikało, że wśród
170 drzew zagrażających bezpieczeństwu uczestników ruchu drogowego wnioskowanych do usunięcia w latach 2018–2022 dominowały drzewa dwóch gatunków: klon zwyczajny (55%) oraz jesion wyniosły (42%). Wnioski. Główną przyczyną zagrożenia były gałęzie i konary znajdujące się bezpośrednio nad drogą oraz drzewa martwe. Obumieranie drzew w większości przypadków miało związek z uszkodzeniami mechanicznymi pni spowodowanymi przez pojazdy, czego przyczyną był okresowo intensywny ruch samochodowy i turystyczny. Drzewa obumarłe i obumierające należy wyciąć. Nowe nasadzenia w pasie drogi można rozważyć ewentualnie wraz z zaprojektowaniem inżynieryjnych sposobów ich ochrony (np. odpowiednie bariery ochronne) lub wykonaniem specjalnego projektu godzącego nasadzenia z możliwością parkowania samochodów. Należy rozpatrzeć możliwość odsunięcia nowo sadzonych drzew od krawędzi jezdni, najlepiej
za zewnętrzną skarpą rowu przydrożnego. Ochronie terenu w pasie drogowym sprzyja ograniczenie ruchu samochodowego na terenie PNGS i rozbudowa transportu publicznego w celach turystycznych.
Abstract (EN)
Introduction. The paper presents an assessment of threat associated with the roadside trees growing in the gauge of provincial road no. 387, in the section running through the Table Mountains National Park (TMNP). Material and methods. The study was conducted on a section of the road with a total length of 17.7 km, from Radków (chainage 14+800) to Kudowa-Zdrój (chainage 32+500). In a field inventory the roadside trees were assessed in terms of such symptoms of poor tree health condition as the presence of dying and dead branches in the tree crown, which could result in their breaking off, rotten fragments in the trunk structure and symptoms of root system decomposition. A five-point assessment scale was used to diagnose the degree of threat posed by inventoried roadside trees. Official documentation related to the assessment of the condition of roadside trees and the threat they posed in previous years (from 2018 to 2022) was also analyzed. For this task, the applications for permits for tree felling provided by the road manager – the Lower Silesian Road and Rail Service in Wrocław were used. Results. The number of problematic trees inventoried in 2022 in the examined section of road no. 387 amounted to 91, which constituted approx. 12% of all trees (750) growing in the right-of-way, including mainly Norway maple, sycamore maple and common ash. Nearly half of those showing symptoms that could generate problems for road users received ratings of 3, 4 or 5, indicating the most significant threat which qualified them for removal (a total of 47, including 29 dead trees). The documentation of the Lower Silesian Road and Rail Service in Wrocław showed that among the hazardous trees proposed for removal in the period 2018–2022 in the total number of 170 trees two species dominated: Norway maple (55%) and common ash (42%). Conclusions. The leading causes of the threat were branches and boughs located directly above the road crown and dead trees. In most cases, tree death was related to mechanical damage to the trunks caused by cars, which results directly from periodically intensive car and tourist traffic. Dead and dying trees should be cut down. New plantings in the right-of-way may be considered together with the design of engineering elements for their protection (e.g. appropriate protective barriers) or the implementation of an individual project reconciling the plantings with the option of parking cars. The possibility of moving newly planted trees away from the edge of the roadway, preferably behind the outer slope of the roadside ditch, should be considered. Protecting the area within the road zone in the TMNP is facilitated by expanding public transport for tourist purposes and limiting car traffic.
License
CC-BY-NC - Attribution-NonCommercial
CC-BY-NC - Attribution-NonCommercial Open access date
September 27, 2024