Simple item page
 

The occurrence of organic soils in the Middle Noteć River Valley, Poland – comparison of the current state with the divisions on the soil-agricultural map

cris.virtual.author-orcid0000-0002-1441-7179
cris.virtual.author-orcid0000-0002-9646-3039
cris.virtual.author-orcid0000-0002-4593-649X
cris.virtualsource.author-orcid9a0a6857-acbe-42e6-a117-6c4553a2e883
cris.virtualsource.author-orcide2d41c2f-0197-4c08-bc18-0d5399506658
cris.virtualsource.author-orcid482bc95b-df88-4c6b-a8e1-dbbddadd37de
dc.abstract.enIn recent years, soil-agricultural maps created between the mid-1960s and 1980s have been converted to digital formats and are regarded as valuable sources of information on the suitability and diversity of soils used for agricultural purposes in Poland. However, in the case of peatland areas, especially those that have been under intensive agricultural use since the 1950s and 1970s, these soil-agricultural maps may have lost some of their relevance. Peatland drainage adversely affects the physical, chemical, and biological properties of organic soils, as the reduced moisture content in the topsoil horizons and increased oxygenation trigger the mursh-forming process. In extreme cases, this process can even lead to the complete disappearance of organic soils. The research was conducted in selected areas of agriculturally used fen peatlands located in the Middle Noteć River Valley, one of the largest fen peatland complex in Poland. This study aimed to verify the current occurrence of organic soils for selected areas of the Middle Noteć Valley based on soil profiles compared to the archival soil-agricultural map and own research. Comparison of the current state of soil cover with data included in soil-agricultural maps for the study area showed some changes in the occurring soil types, as the effect of agricultural use (mainly grasslands) in the last 50–60 years.
dc.abstract.plMapy glebowo-rolnicze tworzone od połowy lat 60. do 80. XX wieku stanowią bardzo cenne źródło danych o przydatności a także o przestrzennym zróżnicowaniu gleb użytkowanych rolniczo w Polsce. Jednak w wyniku intensywnego wykorzystania torfowisk niskich na przełomie lat 50. i 70.ubiegłego wieku głównie na cele rolnicze, mapy glebowo-rolnicze mogły stracić na aktualności naniektórych obszarach. Odwadnianie terenów torfowiskowych wpływa negatywnie na właściwościfizyczne, chemiczne i biologiczne gleb organicznych głównie ze względu na zmniejszenie wilgotności wierzchnich poziomów genetycznych, a także wzrostu natlenienia tych warstw gleby co przedewszystkim przyczynia się do zapoczątkowania procesu murszenia. W ekstremalnych przypadkach może nawet dojść do całkowitego zaniku gleb torfowiskowych. Badania w niniejszej pracy przeprowadzono na wybranych terenach rolniczo użytkowanych torfowiskach niskich, położonych w Dolinie Środkowej Noteci, która jest jednym z największych kompleksów torfowisk niskich w Polsce. Celem niniejszej pracy była weryfikacja aktualności występowania gleb organicznych na wybranym obszarze Doliny Środkowej Noteci na podstawie wykonanych profili glebowych, w porównaniu z mapą glebowo-rolniczą. Porównanie aktualnego stanu pokrywy glebowej z danymi zawartymi na mapach glebowo-rolniczych dla obszaru badań, wykazało istotne zmiany w typologii gleb występujących w obrębie analizowanych konturów, które są efektem użytkowania rolniczego (głównie użytków zielonych) w analizowanej części Doliny Środkowej Noteci w ostatnich 50–60 latach
dc.affiliationWydział Rolnictwa, Ogrodnictwa i Biotechnologii
dc.affiliation.instituteKatedra Gleboznawstwa i Mikrobiologii
dc.contributor.authorKaczmarek, Tomasz
dc.contributor.authorSpychalski, Waldemar
dc.contributor.authorGlina, Bartłomiej
dc.date.access2025-06-12
dc.date.accessioned2025-06-12T11:32:54Z
dc.date.available2025-06-12T11:32:54Z
dc.date.copyright2025-04-25
dc.date.issued2024
dc.description.abstract<jats:p>Mapy glebowo-rolnicze tworzone od połowy lat 60. do 80. XX wieku stanowią bardzo cenne źródło danych o przydatności a także o przestrzennym zróżnicowaniu gleb użytkowanych rolniczo w Polsce. Jednak w wyniku intensywnego wykorzystania torfowisk niskich na przełomie lat 50. i 70. ubiegłego wieku głównie na cele rolnicze, mapy glebowo-rolnicze mogły stracić na aktualności na niektórych obszarach. Odwadnianie terenów torfowiskowych wpływa negatywnie na właściwości fizyczne, chemiczne i biologiczne gleb organicznych głównie ze względu na zmniejszenie wilgotności wierzchnich poziomów genetycznych, a także wzrostu natlenienia tych warstw gleby co przede wszystkim przyczynia się do zapoczątkowania procesu murszenia. W ekstremalnych przypadkach może nawet dojść do całkowitego zaniku gleb torfowiskowych. Badania w niniejszej pracy przeprowadzono na wybranych terenach rolniczo użytkowanych torfowiskach niskich, położonych w Dolinie Środkowej Noteci, która jest jednym z największych kompleksów torfowisk niskich w Polsce. Celem niniejszej pracy była weryfikacja aktualności występowania gleb organicznych na wybranym obszarze Doliny Środkowej Noteci na podstawie wykonanych profili glebowych, w porównaniu z mapą glebowo-rolniczą. Porównanie aktualnego stanu pokrywy glebowej z danymi zawartymi na mapach glebowo-rolniczych dla obszaru badań, wykazało istotne zmiany w typologii gleb występujących w obrębie analizowanych konturów, które są efektem użytkowania rolniczego (głównie użytków zielonych) w analizowanej części Doliny Środkowej Noteci w ostatnich 50–60 latach.</jats:p>
dc.description.accesstimeat_publication
dc.description.bibliographyil., bibliogr.
dc.description.financepublication_nocost
dc.description.financecost0,00
dc.description.if1,4
dc.description.number4
dc.description.points70
dc.description.versionfinal_published
dc.description.volume75
dc.identifier.doi10.37501/soilsa/203732
dc.identifier.eissn2300-4975
dc.identifier.issn2300-4967
dc.identifier.urihttps://sciencerep.up.poznan.pl/handle/item/2842
dc.identifier.weblinkhttps://www.soilsa.com/The-occurrence-of-organic-soils-in-the-Middle-Notec-River-Valley-Poland-comparison,203732,0,2.html
dc.languageen
dc.language.otherpl
dc.pbn.affiliationagriculture and horticulture
dc.relation.ispartofSoil Science Annual
dc.relation.pagesart. 203732
dc.rightsCC-BY-NC-ND
dc.sciencecloudsend
dc.share.typeOPEN_JOURNAL
dc.subject.enagricultural use
dc.subject.enCentral Poland
dc.subject.enfen peatlands
dc.subject.engrasslands
dc.subject.enpeat
dc.subject.plużytkowanie rolnicze
dc.subject.plPolska Centralna
dc.subject.pltorfowiska niskie
dc.subject.plłąki
dc.subject.plmursz
dc.subject.pltorf
dc.titleThe occurrence of organic soils in the Middle Noteć River Valley, Poland – comparison of the current state with the divisions on the soil-agricultural map
dc.title.alternativeWystępowanie gleb organicznych na obszarze Doliny Środkowej Noteci – porównanie stanu obecnego z wydzieleniami na mapie glebowo-rolniczej
dc.typeJournalArticle
dspace.entity.typePublication
oaire.citation.issue4
oaire.citation.volume75